Betül Topaklı / Milliyet.com.tr – Yeşim Turunç, 1991 yılında Hatay’ın Samandağ ilçesinde doğdu. Annesi mesken hanımı, babası oto boyacısı olan Yeşim’in bir erkek kardeşi, bir de ağabeyi vardı. Birinci, orta ve lise eğitimini Hatay’da tamamlayan genç kız, yalnızca üniversite eğitimi için kentten ayrılmıştı. Muğla’da bulunan Sıtkı Koçman Üniversitesi’nde sosyoloji kısmında okuyan Yeşim, sonrasında Hatay’a döndü ve sıhhat dalında çalışmaya başladı. Yeşim’in ailesi ve sevdikleriyle çok memnun bir hayatı vardı. Ta ki 6 Şubat 2023 yılına kadar… Geçen yıl yaşanan Kahramanmaraş merkezli iki zelzele 11 vilayette büyük yıkıma neden oldu ve tüm Türkiye’yi sarstı. Ancak bu zelzelelerde en fazla yıkıma uğrayan kent Hatay oldu. Hatay’da çok sık zelzele oluyordu. Bu nedenle Yeşim zelzeleyle yaşamayı öğrenmişti. Ancak 6 Şubat’ta yaşadığı zelzele bundan evvelkilerin hiçbirine benzemiyordu. Yeşim, 6 Şubat gününü şöyle anlattı:
“Annem, babam, ben ve erkek kardeşim Çiğdem Apartmanı’nın birinci katında oturuyorduk. Sarsıntı saat 04.00 üzere hafif sarsıntılarla başladı. Hiç korkmadım, öbürleri üzere geçecek diye düşündüm. Lakin o denli olmadı, bitmiyordu. Daha evvel bu kadar uzun süren bir zelzele yaşamamıştım. Hiç yerimden kalkmadım. Ailemde de bir ses gelmiyordu. Sessiz bir biçimde yerimde kalmaya devam ettim. Lakin zelzele şiddetini yeterlice artırdı. Üstten aşağıya, soldan sağa hiç iddia edemeyeceğim formda sallamaya başladı. Odamdaki aynalı şifonyerim düşüp kırıldı. Ben yatakta yüz üstü biçimde yatmaya devam ettim. Sonra birden çok daha büyük bir gürültü oldu. O gürültüyle birlikte birden süratli bir formda tabana gerçek kaydığımı hatırlıyorum. O anda bugünün kıyamet günü olduğunu düşündüm ve kendimi vefata bıraktım.”
‘ANNEMİN DUA ETTİĞİNİ DUYDUM’
Yeşim, o anda öleceğini düşünmüştü lakin yaşıyordu. Üzerinde tavan vardı. Her yer toz bulutuydu ve baskın bir gaz kokusu hâkimdi. Bir taraftan hâlâ sallanmaya devam ediyordu. Tavan ile yatak ortasına sıkışan Yeşim, hiç ses çıkarmıyordu. Enkazındaki sessizliği bozan ise Yeşim’in annesi oldu. Daima dua ediyordu. Annesinin sesini duyan Yeşim, “Anne sen misin? Ben buradayım” dedi. Bu, Yeşim’in enkazda duyacağı birinci ve son ses olacaktı. İkisinin ortasında iki oda vardı lakin Yeşim annesinin sesini rahatlıkla duyabiliyordu. Genç kızın annesi yeni ameliyat olmuştu, bu nedenle erkek kardeşiyle birebir odada kalıyordu. Yeşim annesine çabucak erkek kardeşini sordu. Annesi Yeşim’e, “Dört tarafım duvar. Yüzümde avize var, tavan da üzerimde. Kardeşini göremiyorum” yanıtını verdi.
‘DEPREMDEN ÖLMEDİK, YANARAK ÖLECEĞİZ’
Yeşim, çabucak babasına seslenmeye başladı. Zira yan odasında uyuyordu. Babanın, kızının sesini duyması gerekiyordu lakin hiçbir ses yoktu. Saatler geçiyordu lakin Yeşim ve annesi hâlâ enkazdaydı. O esnada ikinci büyük sarsıntı oldu ve üzerindeki tavan Yeşim’i daha da sıkıştırmaya başladı. Bu durum Yeşim’in kulağının hasar almasına neden oldu. Gaz kokusu daha da baskın hale gelince Yeşim, “Depremden ölmedik, yanarak öleceğiz” diye düşünmeye başladı.
“Yoğun gaz kokusundan mide bulantım başladı. Artık nefes alamıyordum. Anneme, ‘Ben kusacağım, başımı eğemediğim için kusmuğumla öleceğim’ dedim. Gece telefonumu şarj edip yastığımın altına koymuştum. Yüzüstü yatıyordum. Yastık başımın altından gittiği için yanağım telefona değiyordu. Annem yanıma gelebilsin diye telefon ışığını açıp olduğum yeri göstermeye çalıştım. Böylece o da benim yanıma gelmeyi başardı. Bir taş bulup benim başımın üzerindeki kartonpiyeri kırdı ve rahat nefes almamı sağladı. Bu durum beni rahatlatınca başımı çıkardığım yerden güç da olsa bedenimi da çıkardım. Artık yataktan kendimi kurtarmış annemle bir ortaya gelmiştim.”
TELEFONU YANINDAYDI
Yeşim, enkaz altıydı ancak telefonu yanındaydı. Çabucak polisi, itfaiyeyi ve tanıdığı herkesi aradı lakin hiç kimseye ulaşamadı. Yeşim’in ağabeyi evliydi ve ailesiyle Hatay’da yaşıyordu. Zelzelede onlar da enkaz altında kalmış lakin 10 saat sonra kurtarılmışlardı. Abi, enkazdan çıkar çıkmaz ailesinin bulunduğu apartmana geldi. Yeşim ve annesi ağabeyinin, halasının ve kuzenlerinin feryatlarını duyuyordu fakat kendi seslerini onlara duyuramıyordu. Telefonla aramaya devam ediyordu lakin birilerine ulaşmak mümkün değildi. O gün Hatay’da çok yağmur yağıyordu. Abi ve akrabalar da hava kurallarına dayanamayıp enkazdan ayrılıyorlardı. Yeşim ve annesi de derin sessizlik ve yağmur sesiyle baş başa kaldı.
25’İNCİ SAATTE KURTARILDILAR
Yeşim’in enkaz altında pijamaları yırtılmıştı. Annesinin ayağındaki çorabı bir müddet Yeşim, bir müddet annesi giyiyor, nöbetleşe uyuyor, nefesleriyle ısınarak hayatta kalmaya çalışıyorlardı. Bir taraftan da Yeşim telefonla yardım istemeye devam ediyordu. 20’nci saat sonunda Yeşim, teyzesine ulaşmayı başardı. Teyzesiyle konutlarının ortası 15 dakika olmasına karşın trafik nedeniyle teyzesinin enkaza gelmesi 2-3 saati buldu. Teyze, anayola çıkıp gördüğü her grubu enkaza getiriyordu lakin “Bu bina tehlikeli, yıkılma tehlikesi var. Burası için kâfi teçhizatımız yok” karşılıklarını alıyordu. Lakin teyze yılmıyor ve grup çağırmaya devam ediyordu. Gayretleri sonuç verdi ve 25’inci saatte Yeşim ile annesi İstanbul İtfaiyesi tarafından enkazdan çıkarıldı.
ÇİĞDEM APARTMANI’NDAN ÇIKAN SON ŞAHISLARDI
Yeşim ve annesi enkazdan çıkarılmıştı fakat baba ile oğlu hala enkazdaydı. Anne ve kızı enkazdan çıkarıldıktan sonra yabancı bir takım termal kamerayla binada 3 canlının olduğunu tespit etmişti lakin o üç canlı enkazdan çıkamadı. Yeşim ve annesi Çiğdem Apartmanı’ndan çıkan son şahıslardı. Yeşim, sarsıntının boyutunu enkazdan çıkarıldıktan sonra anlamıştı Kuzeni Yeşim’e sarsıntıların 11 ili yıktığını ve enkaz altında kalan çok sayıda kişinin öldüğünü anlattı. Yeşim’in annesinin üzerine kolon düşmüştü. Annenin şiddetli bir sırt ağrısı vardı lakin onun önceliği enkaz altındaki eşi ve oğluydu.
“Annemin beli kırıktı fakat tek isteği enkazdan babam ve kardeşimin sağ salim çıkmasıydı. Günler geçiyordu, babam ve kardeşim enkazdan çıkmıyordu. Onlardan bir ses gelmiyordu fakat ses duymak da bir hayat belirtisi değildi. Enkaz altında annemle birlikte ‘imdat’ diye bağırdık lakin bizim sesimiz de hiç üstte duyulmamış. Bildiri atmasaydım biz de enkaz altında kalıp ölecektik. Teyzemler bize 4 kişilik mezar yeri hazırlamışlar, oraya gömülecektik. Zira bu binadan sağlam çıkacağımızı düşünmemişler. ‘Buradakiler ölmüştür’ deyip, kimse kurtarmaya çalışmamış. Bir tek önemli manada girebilen Mersin Akkuyu emekçileriydi. Takım, çalışmanın üçüncü günü enkazda zelzeleye yakalandı. Bu nedenle çalışmalar daima aksadı.”
BABA VE OĞLU ENKAZDAN SAĞ ÇIKAMADI
Hatay’da tam bir keşmekeş yaşanıyordu. Genç kız, bir taraftan enkazdaki yakınlarını kurtarmak için yetkili bulmaya çalışıyor, başka taraftan ayağına giyecek bir çift çorap arıyordu. Lakin babası ve kardeşinin enkazdan sağ salim çıkacağına dair umuduğunu hiç kaybetmiyordu. Ne yazık ki o denli olmadı. Baba ve oğlu sarsıntının 12’nci gününde enkazdan meyyit olarak çıkarıldı. Yeşim, “Babam ve kardeşimi gömüp sonraki sabah Antalya’ya gitmek için yola çıktık. Annemin beli kırıktı ve çabucak tedavi olması gerekiyordu. Akdeniz Üniversitesi’ndeki doktorlar, kırığın çok büyük ve omuriliğe yakın olduğu için annemin felç kalma riskinin olduğunu söyledi. Zira hepimiz 12 gün boyunca çadırsız, tuvaletsiz, yataksız yalnızca bir sandalyede uyuduk” dedi.
Yeşim’in annesi ameliyat olmuş ve hastaneden taburcu olabilecek seviyeye gelmişti fakat gidecek yerleri yoktu. Tabip, anne ve kızın kalacak yerleri olmadığı için istedikleri kadar hastanede kalabileceğini söylemişti. Lakin hastanede birebir odada kaldıkları Serpil Hanım, gidecek yerleri olmayan anne ve kızı meskeninde istedikleri kadar konuk edebileceğini söyledi. Yeşim, “Bir ay boyunca Serpil teyzelerin konutunda kaldık. Annem onlar sayesinde biraz toparladı” diyerek hiç tanımadığı insanların kendilerini çok hoş ağırladığını söyledi.
ANNESİYLE BİRLİKTE ADANA’YA YERLEŞTİ
Yeşim, babası ve kardeşini sarsıntıda kaybetmişti. Ağabeyi Hatay’da eşi ve çocuğuyla kalmıştı. Genç kız, Hatay’a dönemezdi. Kentte elektrik, su hiçbir şey yoktu. Annesi de hastaydı. Bir şeyler yapmalı, annesi ve kendisine yeni bir hayat kurmalıydı. Nisan ayı üzere tanıdıklarının vesilesiyle Adana Seyhan Belediyesi’nde bir iş buldu. Evvel kendisi geldi kente, sonra annesini getirdi.
“Benim için yaşamak hiçbir şey tabir etmiyor. Zira hayatımı 6 Şubat’ta bitirdim. Şu anda yalnızca annemi düzgünleştirmeye çalışıyorum. Yaşama dair bir beklentim ya da hayalim yok. Allah düşmanıma bile bu acının çeyreğini yaşatmasın. 6 Şubat’tan bu yana daima kendime ‘Kardeşim ve babam için kâfi çabayı gösterdim mi? Sanki nasıl öldüler?’ diye soruyorum. Zelzeleden evvel otomobilimin bir üst modelini almak ya da kent cinsleri yapmak için dualar ediyordum. Sarsıntıdan sonra tek duam, ‘Babam ve kardeşim inşallah zelzele anında çabucak ölmüşlerdir’ oluyor. Zira o enkaz altında yaşadığınızın bir tarifi yok. Bir insan bunu söyleyebiliyorsa acısının boyutuna siz düşünün artık.”
TEK BİR İSTEĞİ VAR: ‘BİR KONTEYNERİ OLSUN’
Depremin üzerinden bir yıl geçmesine karşın annesinin sıhhatine kavuşamadığını söyleyen Yeşim Turunç, “Şu anda annemle Adana’da tuttuğum 1+1 konutta yaşıyoruz. Abim, enkazdan çıkarıldıktan sonra ailesiyle çadırda kalmaya başladı. Hâlâ çadırda kalıyorlar. Kira yardımı aldıkları için konteyner onlara çıkmadı. Abim işini kaybetti. Oto alım satımıyla ilgileniyordu lakin şu anda kentte o denli bir iş potansiyeli yok. Ben 17 bin lira maaş alıyorum. Bu parayla hem annemi rahat ettirmeye, hem ağabeyime takviye olmaya, hem de konut kirasını ödemeye çalışıyorum. Abimin bir konteyneri olsa çok uygun olur. Böylelikle annem ortada bir Hatay’a gidip orada yaşayabilir” dedi.
