Aydın Hasan – 6 Şubat zelzelelerinin birinci günü; birinci değerlendirmelerin akabinde dördüncü düzey acil durum ilan edildi ve milletlerarası yardım davetinde bulunuldu. Bu davetin akabinde Türkiye’ye 102 ülkeden yardım teklifi geldi.
Hayat kurtarmak için enkaz başına yurt dışından birinci koşan, kardeş ülke Azerbaycan’dan gelen arama kurtarma grubu oldu. Kısa müddet içinde 90 ülkeden toplam 11 bin 500 şahıstan oluşan arama kurtarma grupları, Türk takımları ile birlikte 11 ile yayılan geniş bir alanda can kurtarmak için vakitle yarıştı. Türkiye ile Ermenistan ortasında yıllardır kapalı olan Alican Hudut Kapısı, insani yardım için açıldı. Azerbaycan-Ermenistan, Rusya-Ukrayna, ABD-Çin, Hindistan-Pakistan üzere gergin bağlara sahip ülkelerin grupları, enkaz başında hayat kurtarmak için birlikte ter döktü.
NATO’dan barınma merkezi
Çok sayıda ülkede de o ülkenin vatandaşları ile orada yaşayan Türklerin bağış yapabildiği birebir ve nakdi yardım kampanyaları düzenlendi. Nakdi yardımlar, AFAD ile Kızılay tarafından açılan hesaplara yapıldı.
Dışişleri Bakanlığı, zelzelenin akabinde afetten etkilenen bölgede 12 büyükelçi görevlendirdi. Zelzeleden etkilenen 11 vilayetten Adana’da iki, başka vilayetlerde ise birer büyükelçi dış yardımlarla ilgili uyumu AFAD ile işbirliği içinde sağladı. Enkaz altından canlı çıkarma umudu kesildikten sonra sarsıntı bölgesinden en son ayrılanlar Filipin ile Azerbaycan takımları oldu. NATO, Antakya’da 2 bin 400, İskenderun’da ise bin 600 kişilik bir süreksiz barınma merkezi oluşturdu.
ABD Memleketler arası Kalkınma Ajansı’nın (USAID) sarsıntı bölgesine gönderdiği yardım materyalleri, Mersin Limanı’na devasa boyutu ile dikkat çeken ABD Deniz Kuvvetlerine ilişkin USS Hershel Williams insani yardım ve takviye gemisi ile getirildi.
28 ülkeden sahra hastanesi
Türkiye’nin büyükelçilik ve konsolosluklarının uyumu ile yurt dışında toplanan birebir yardım materyalleri, sarsıntı bölgesine ulaştırıldı. Dışişleri Bakanlığı’nın kayıtlarına nazaran, zelzele bölgesinde 28 ülke, 30 sahra hastanesi kurdu.
Depremin çabucak akabinde 130 bin 785 çadır, 1168 ömür konteyneri ve 1676 taşınabilir hijyen ünitesi Türkiye’ye getirildi. Tıpkı yardımlar kapsamında 1 milyon 602 bin 270 battaniye, 226 bin 451 uyku tulumu, 83 bin 844 yatak, 29 bin 266 jeneratör, 6 bin 312 ton giyecek, 3 bin 476 ton hijyenik tıbbi gereç ve 5 bin 981 ton besin Türkiye›ye ulaştı. Katar›dan yola çıkan ve ortalarında dünya kupasında kullanılanların da yer aldığı 10 binin üzerindeki konteyner deniz yoluyla Türkiye›ye ulaştırıldı.
Japonlar birinci sırada
Japonya Başbakanı Kishida Fumio, 17 Şubat’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a taziye telefonu açtı. Başbakan Fumio, bu görüşmede; Japonya Hükümeti olarak, sarsıntının çabucak akabinde gerçekleştirilen Japonya Milletlerarası Acil Kurtarma Takımı ile sıhhat grubunun ve acil yardım materyallerinin Türkiye’ye gönderilmesi üzere dayanaklara ek olarak, Türkiye’ye yönelik ek acil yardım gereçleri temin etmeyi ve 8.5 milyon dolar meblağında acil insani yardım gerçekleştirmeyi planladıklarını tabir etmişti. Periyodun Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Yurt dışında büyükelçiliklerimizde vatandaşlarımızın ve o ülkelerin vatandaşların talebi doğrultusunda AFAD ve Kızılay hesapları açtık. Burada da birçok ülkeden 40 milyon dolar civarında kaynak. Birinci sırada Japonya var” demişti.
Japonya’dan gelen 70 kişilik sıhhat takımı, Gaziantep Oğuzeli’nde, sahra hastanesi kurdu.
Kravatsız hariciye ziyaretleri
Depremin akabinde Türkiye›ye çoğunluğu «kravatsız» ve dışişleri bakanı düzeyinde bir dizi diplomatik dayanışma ziyareti yapıldı. Sarsıntıdan sonra aralarında milletlerarası kuruluşlardan yetkililerin yanı sıra ABD, Yunanistan, Ermenistan, İsrail, Kosta Rika, Nijerya, Libya, Kongo, Güney Kore üzere farklı coğrafyalardan dışişleri bakanları Türkiye’ye dayanışma ziyaretinde bulundu. Türkiye’ye ziyarette bulunan ve Çavuşoğlu ile görüşen kimi isimler şöyle:
Lübnan Dışişleri Bakanı Abdallah Bouhabib ve Ulaştırma Bakanı Ali Hamie, İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri Hissein Brahim Taha, Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu AB Komiseri Oliver Varhelyi ve AB Kurulu Devir Lideri İsveç ismine Memleketler arası Kalkınma İşbirliği ve Dış Ticaret Bakanı Johan Forssell, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Özbekistan Dışişleri Bakan Vekili Bahtiyor Saidov, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Kosta Rika Dışişleri Bakanı Arnoldo André-Tinoco, Ürdün Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Ayman Al Safadi, Kongo Cumhurbaşkanlığı Kabine Yöneticisi Florent Ntsiba, Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, Bosna ve Hersek Dışişleri Bakanı Elmedin Dino Konaković, İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen, Libya Dışişleri Bakanı Necla El Manguş, Ekvator Ginesi Dışişleri Bakanı Simeón Oyono Esono Angué, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias.
Cumhurbaşkanı ile görüştüler
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve KKTC Başbakanı Ünal Üstel de Cumhurbaşkanı Erdoğan’a başka ayrı taziye ziyaretinde bulundu. Devlet lideri seviyesinde Türkiye’ye birinci taziye ziyaretinde bulunan isim Katar Buyruğu Pir Temim oldu. Türkiye’ye gelen ve Erdoğan’ın görüştüğü isimler ortasında Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Kurulu üyeleri, Gürcistan Başbakanı Garibaşvili, Libya Başbakanı Dibeybe, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Kurulu Üyesi Komsic, Pakistan Başbakanı Şerif, Malezya Başbakanı İbrahim yer aldı.
Dönemin Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ve sarsıntı bölgesini ziyaret eden Yunan mevkidaşı Nikos Dendias.
Diplomatik temaslar tansiyonu düşürdü
MISIR: Türkiye ile Mısır ortasındaki tansiyon, sarsıntının akabinde ortaya çıkan dayanışma diplomasisi ile değerli ölçüde düştü. Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri’nin, sarsıntının akabinde Adana ve Mersin’e yaptığı dayanışma ziyareti ile ikili bağlarda olağanlaşma tarafında kıymetli bir adım atıldı. Şükri›yi, Adana Şakir Paşa Havalimanı’nda periyodun Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu karşıladı.
YUNANİSTAN: 12 Şubat’ta devrin Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, zelzele bölgesine ziyarette bulundu. 4 Nisan’da devrin Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar, mevkidaşı Nikolaos Panagiotopoulos ile zelzele bölgesinde görüştü. Tıpkı gün periyodun Yunanistan Göç ve İltica Bakanı Notis Mitarakis de, zelzele bölgesine ziyarette bulunarak periyodun İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile bir ortaya geldi.
Hangi ülkelerin grupları geldi?
Türkiye’ye gelen arama kurtarma grupları şöyle: ABD, Almanya, Arjantin, Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Azerbaycan, Bahreyn, Bangladeş, Belarus, Belçika, Birleşik Arap Emirlikleri, Bosna Hersek, Brezilya, Bulgaristan, Cezayir, Çekya, Çin, El Salvador, Endonezya, Ermenistan, Filipinler, Filistin, Finlandiya, Fransa, Güney Afrika Cumhuriyeti, Güney Kore, Gürcistan, Hırvatistan, Hindistan, Hollanda, Irak, İngiltere, İran, İspanya, İsrail, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Japonya, Kanada, Karadağ, Katar, Kazakistan, Kırgızistan, KKTC, Kosova, Kuveyt, Kuzey Makedonya, Libya, Litvanya, Lübnan, Macaristan, Malezya, Malta, Meksika, Moğolistan, Moldova, Özbekistan, Pakistan, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Sırbistan, Singapur, Slovakya, Slovenya, Sudan, Suudi Arabistan, Tacikistan, Tayland, Tayvan, Türkmenistan, Ukrayna, Umman, Ürdün, Venezuela, Yunanistan.
