Sinop’ta mübadelenin 101. yıl dönümü anısına denize çelenk bırakıldı.
Sinop Mübadele ve Balkan Halkları Kültür Araştırmaları ve Dayanışma Derneği tarafından mübadelenin 101. yıl dönümü nedeniyle merasim düzenlendi. Valilik binası önünde başlayan program Atatürk Anıtı’na çelenk bırakılması ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla devam etti. Daha sonra günün mana ve kıymetini okuyan Mübadele ve Balkan Halkları Kültür Araştırmaları ve Dayanışma Derneği Lideri Kenan Aral, “Türkiye ve Yunanistan ortasında 30 Ocak 1923’te Lozan’da imzalanan Türk-Yunan Mübadele Kontratı, iki ülke ortasında barışın temelini atmış lakin yaklaşık iki milyon insanı vatanlarından koparmıştır. Bu kontratla Türkiye’den Yunanistan’a göç eden Rum/Ortodokslar ile Yunanistan’dan Türkiye’ye göç eden Türk/Müslümanlar, memleketler arası bir hukuksal terim ile mübadil ismini almıştır. Mübadiller, yeni yurtlarında zorluklarla gayret etmiş, fakat Türkiye Cumhuriyeti’nin inşasına ve ilerlemesine değerli katkılar sağlamıştır. Mübadillerin doğdukları topraklarda bıraktıkları ve hayatlarını tamamladıkları yeni yurtlarına taşıyabildikleri kültürel miras, iki ülke ortasındaki ortak tarih, kültür ve toplumsal bağların bir özeti üzeredir. Bugün, Lozan’da imzalanan Mübadele Mukavelesi’nin 101. yılı, mübadillerin ana vatana dönüşünün ise 100. yılıdır. Bu tarihi günü hatırlamak, hatırlatmak; anmak ve anlamak istiyoruz. Mübadele, yalnızca Türkler ve Yunanlılar için değil, hiç kuşkusuz tüm insanlık için değerli dersler içermektedir. Bu tarihi olay, göç, savaş, barış, insan hakları, kültürel çeşitlilik, kimlik, aidiyet üzere mevzuları gündeme getirdiği kadar, ayrıyeten iki ülke ortasındaki dostluk ve işbirliğinin güçlendirilmesi için bir fırsat sunmaktadır. Biz mübadiller, Cumhuriyetimizin bizi bir ortada tutan en bedelli öge olduğunu vurguluyoruz. 100 yıldır coğrafyamızı saran ateşlerden bizi koruyan Atatürk prensip ve ihtilalleri doğrultusunda yürüdüğümüzü belirtiyoruz. Göçlerin en değerli nedeninin savaşlar olduğunu hatırlatıyor, tüm siyasetçileri ‘Savaş zorunlu ve hayati olmalıdır. Milletin hayatı tehlikeye maruz kalmadıkça savaş bir cinayettir’ ideolojisini benimsemeye, dünya halklarını da ‘Yurtta sulh, cihanda sulh’ şiarını özümsemeye davet ediyoruz. Bu global sıkıntılarımızın yanında, biz mübadillerin yaşadığı kasvetler da maalesef devam etmektedir. Bu problemlerin başında vize sorunu gelmektedir. Bizler yıllardır mübadil çocukları için vize kolaylığı talep etmekteyiz. Fakat bu bahiste ileri bir adım atılmadığı üzere, son periyotta artan bir sıklıkta ve sebepsiz vize reddi almaya başladık. Bu durumu AB ve Yunanistan yetkililerine bir sefer daha şikayet ediyoruz. Mübadil çocuklarının dede topraklarını ziyaret etmeleri insani bir haktır, vicdani bir misyondur ve orada emsal sıkıntıları çekmiş Anadolu Rumları ile bağ kurmalarının Türk Yunan dostluğuna ve dünya barışına da büyük katkı sağlayacağını da görüyoruz. 2023 yılında da bizi keyifli eden bir olay, 2015 yılında tadilatına başlanan Drama Şadırvan Mescidi’nin onarımı tamamlanarak kültür merkezi işleviyle insanlığın mimari mirasına kazandırılması olmuştur. Bu hoş çalışmaların iki ülkede de sürmesi biz mübadil çocuklarını sevindirmektedir. Biz mübadiller, hiçbir ötekileştirişi söylemi kabul etmiyoruz. Bizler, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu unsurlarıyız. Bizler, Türkiye Cumhuriyeti’nin sadık ve onurlu vatandaşlarıyız. Bizler, Türkiye Cumhuriyeti’nin geleceğiyiz. Acılar ile yoğrulmuş geçmişimizden edindiğimiz birikimi ülkemizin yarınlarına adamaya hazır, mübadil torunları olarak kamu idaresinden iktisada, güvenlikten bilime, siyasetten sanata kadar tüm alanlarda daha fazla temsil edilmeyi arzuluyor ve sorumluluk almaya hazır olduğumuzu vurgulamak istiyoruz. Çekilen acılar bir daha yaşanmasın” dedi.
Daha sonra Sinop İskele Meydanı’nda denize karanfil bırakıldı. – SİNOP
